پیشینه و مبانی نظری درمان فراشناخت
پیشینه و مبانی نظری درمان فراشناخت
اختلال بدشكلي بدن و فراشناخت
فراشناخت عبارت است از هر نوع دانش يا فرآيند شناختي كه در آن ارزيابي يا كنترل شناختي وجود داشته باشد . از يك نظر آن را مي توان به عنوان يك جنبه ي عمومي از شناخت در نظر گرفت كه در تمام فعاليت هاي شناختي نقش دارد . نخستين بار آدرين ولز ، درمان فراشناختي را معرفي كرد ( Flavell , 1979 ).
علت پديد آمدن درمان فراشناختي پر نمودن نقص هاي درمان شناختي بود ، اين روش درماني از رفتار درماني شناختي متفاوت است . زيرا به جاي اين كه درمان شامل چالش با افكار و باورها در مورد تروما و يا مواجهه هاي مكرر و طولاني مدت با خاطرات مربوط به تروما باشد ، شامل ارتباط با افكار به طريقي است كه مانع ايجاد مقاومت و يا تحليل ادراكي پيچيده شود و بتواند راهبردهاي تفكر ناسازگار در مورد نگراني و همچنين نظارت غير قابل انعطاف بر تهديد را از بين ببرد . نظريه هاي شناختي در مورد آن چه كه باعث به وجود آمدن الگوهاي غير مفيد تفكر مي شوند توضيحات مختصري ارايه كرده اند وجود باورهاي منفي به طور مشخص نمي توانند درباره ي الگوي تفكر و پاسخ هاي متعاقب آن توضيحي ارايه دهند . آن چه در اين جا مورد نياز است به حساب آوردن عواملي است كه تفكر را كنترل كرده و وضعيت ذهن را تغيير مي دهند . اين عوامل اساس نظريه ي فراشناختي است ( Wells , 2000 ).
تحقيقات مختلف نشان دادند كه بين جنبه هاي خاصي از فراشناخت با اختلالات روانشناختي رابطه اي وجود دارد ( Wells , 1994 ). مطالعه ي Cooper and Osman ( 2007 )، نشان داد كه افراد مبتلا به اختلال بدشكلي بدن از لحاظ كنترل فكر در مورد بدشكلي ظاهر ، باورهاي مثبت و منفي درباره ي نگراني نسبت به بدشكلي ظاهر ، راهبردهاي كنترل فراشناختي ، رفتارهاي ايمني نسبت به افكار و تصاوير در مورد بدشكلي ظاهر و عينيت دادن به افكار و تصاوير مربوط به بدشكلي ظاهر خود از افراد گروه شاهد ، متفاوت مي باشند .
تحقيقاتي كه در مورد درمان فراشناختي بر روي اختلالات هيجاني انجام شده اند عبارتند از مطالعه ي Wells و همکاران ( 2012 ) كه با استفاده از مدل فراشناختي بر روي افراد مبتلا به اختلال اختلال وسواسي جبري دريافتند كه تمام بيماران در پس آزمون ، بهبودي معني داري را در علايم اختلال وسواسي جبري نشان دادند كه اين نتايج در 3 و 6 ماه بعد نيز باقي ماندند .
در مطالعه اي Ross and Van ( 2008 )، با استفاده از مدل فراشناختي ولز جهت درمان اختلال اختلال وسواسي جبري بر روي گروهي از بيماران ( 6 زن و 6 مرد ) و در دامنه ي سني 21 تا 58 سال دريافتند كه در پس آزمون و در 3 و 6 ماه از دوره ي پيگيري 7 بيمار ، علايم كامل بهبودي را نشان دادند . مطالعاتي نيز كاربرد موفقيت آميز مدل فراشناختي را در درمان اختلال اضطراب منتشر و درمان اختلال استرس پس از سانحه نشان داده اند .
نظریه و ماهیت درمان فراشناختی
افکار مهم نیستند ،
